Rewaloryzacja parku Biały Dwór przy nowo powstającym hospicjum

Nowo budowany obiekt hospicjum zlokalizowany będzie na terenie zabytkowego parku Biały Dwór, którego centrum stanowiła „Prezedentówka”, czyli biały dworek będący dziś siedzibą administracji Hospicjum „Światło”.

Park obecnie znajduje się w stanie wiele pozostawiającym do życzenia: zanieczyszczony staw, dzikie zarośla i nieuregulowane, dzikie ścieżki, zniszczone ogrodzenia istniejące w śladowej postaci. Wszystko to powoduje, że nawet fachowe oko konserwatora zieleni z trudem wyławia z tego chaosu przepiękny starodrzew, dość liczne pomniki przyrody i wspominane w dokumentacji konserwatorskiej osie widokowe. Park kształtowany był już w końcu XVIII wieku jako park krajobrazowy – ma piękny drzewostan, w którym przeważają gatunki rodzime. Zatarł się już układ kompozycyjny, ale znawcy wciąż umieją go odczytać. Podobnie rzecz się ma z układem wodnym – dziś pozostał jeden staw, w fatalnym stanie i wymagający rekultywacji. Piękny dworek, będący niegdyś dominującym obiektem w kompozycji dworsko-parkowej, także wymaga konserwacji. Elementem, który przetrwał do dziś, jest także kamień ku czci D. K. Janitzena, dawnego właściciela folwarku Bielany, toruńskiego rajcy i poczmistrza, który w testamencie, wraz z całym majątkiem, przekazał Bielany miastu. Pamiątkowy kamień jest umieszczony w środkowej części założenia parkowego.

Obecnie część zabytkowego parku przylegająca do powstającego nowego hospicjum ma szansę odzyskać swoją świetność. Konserwator, który nadzoruje rewaloryzację założenia parkowego, nałożył na KPIM bardzo konkretne zobowiązania. Zachowana zostanie istniejąca rzeźba trenu i uczytelnione historyczne formy kompozycji parkowej. Usunięte zostaną współczesne elementy zaburzające harmonię parku, zachowane i poddane konserwacji zostaną wszelkie elementy małej architektury, w tym wspomniany kamień pamiątkowy. Drzewostan zostanie oczyszczony, usunięte będą samosiewy zniekształcające historyczną kompozycję założenia zieleni oraz młody podrost zarastający park. Usunięte zostaną także drzewa zagrażające bezpieczeństwu, uschłe i nierokujące szans na przeżycie, natomiast korony będą oczyszczone z gałęzi złamanych, nadłamanych i martwych. Planuje się także rekultywację stawu i wykonanie wgłębnika w miejsce nieistniejącego dziś drugiego stawu, aby zachować historyczny obraz układu wodnego parku. Nowe nasadzenia będą zgodne z dawną kompozycją założenia, a więc wybrane zostaną gatunki i odmiany roślin znanych i stosowanych w końcu XVIII i XIX wieku, właściwych dla miejsca i warunków klimatycznych.

Także mała architektura (m.in. murki oporowe, schody, ogrodzenia) i nawierzchnie będą zgodne z okresem powstania ogrodu: odtworzone zostaną pozostałości dawnych, a nowe będą nawiązywać do historycznych: użyte materiały będą wyłącznie materiałami szlachetnymi, naturalnymi, jak kamień czy stal.

Projekt planuje się zrealizować równolegle z budową hospicjum.